Pissebedden zoeken, hoe begin ik eraan?
Wil je zelf ook aan de slag en pissebedden gaan zoeken? Hieronder zijn enkele tips en tricks gegeven.
Wanneer je een steen of een stronk opheft krioelt het van de kleine beestjes. Vaak zijn een groot deel hiervan pissebedden. De pissebedden herken je al snel. Ze hebben 7 paar poten en een typische vorm, voor meer kenmerken kijk je best even bij morfologie. Hier onderscheiden we vier groepen op basis van gedrag bij verstoring, namelijk:
1. De oprollers: makkelijk te herkennen, bij verstoring rollen ze zich op tot een bolletje. Hun rugschild is sterk gewelfd.
2. De renners: rennen zeer snel weg bij verstoring. Ze zijn slank gebouwd en hebben vrij lange poten.
3. De vastklampers: breder en platter gebouwd en drukken zich tegen de grond bij verstoring.
4. De kruipers: klein, cilindrisch van bouw met korte poten en kruipen traag rond bij verstoring.
Deze indeling geeft een idee van het gedrag van de soortgroepen wanneer je onder een steen of tak begint te zoeken. Nadat ze verstoord zijn en zich even hebben opgerold of vastgeklemd, zullen alle soorten proberen weg te lopen. Enkel voor de renners moet je wel geoefend zijn en zorgen dat je snel bent.
Om je zoektocht te laten slagen kan een goede voorbereiding handig zijn. Weten wat je zoekt, welke types er zijn en welke afmetingen er bestaan, maakt de zoektocht een pak makkelijker (ga daarvoor zeker eens door de soortbesprekingen op onze website).
Hieronder worden enkele vangsttechnieken besproken.
Vangen met de hand:
De meest succesvolle manier om pissebedden te vangen is gewoon met de hand. Het vraagt wel enige oefening om niet altijd enkel de grote of opvallend dieren te vangen, maar het maakt het mogelijk in het veld te determineren met een loepje. De grotere soorten kan je meestal tussen duim en wijsvinger vast pakken om ze dan in een potje te verzamelen en vervolgens te determineren met een loepje van 10X of 20X vergroting.
Kleine exemplaren kun je vangen met een pincet, vochtige penseel of door er voorzichtig met een natte vinger op te duwen zo dat ze aan je vinger blijven plakken. Om kleinere soorten te determineren is meestal een sterke vergroting nodig en dient er microscopisch onderzoek te gebeuren.
Het is belangrijk dat je de dieren niet beschadigt. Dit kan de determinatie bemoeilijken. Vooral de antennes zijn gevoelig voor beschadiging.
Vangen met behulp van een zuigexhauster:
Een zuigexhauster is een vrij eenvoudig toestel waar je de pissebedden mee kan opzuigen. Op deze manier kan je snelle dieren goed vangen. Bovendien moet je de dieren niet vast pakken, zo is er minder kans op beschadiging. Je zuigt met je mond aan de lange darm en probeert de dieren te vangen met het korte buisje.
Determineren
De meest diervriendelijke manier is om de pissebedden levend in het veld te determineren. Voor de grotere (algemene) soorten is dit meestal goed te doen. Hier voor kan je de zoekkaart via spinicornis.be (Segers 2014) gebruiken. Voor een uitgebreidere determinatiesleutel is de tabel van Berg & Wijnhoven (1997) het beste werk voor handen. Enkel Rotspissebed (Porcellio monticola) en Bleke mospissebed (Philoscia affinis) zijn hier niet in opgenomen.
Wanneer het niet mogelijk is om in het veld te determineren kunnen de dieren geconserveerd worden in alcohol (70% ethanol). Onthoud wel dat in alcohol de kleur kan vervagen alsook de pseudotracheeën (longen) die een belangrijk kenmerk kunnen zijn.
